zm.org.pl

- Budując ten kanał pokazujemy, że jesteśmy państwem do końca suwerennym. Będzie zewnętrzne przeciwdziałanie, ale nikt nie uwierzy, że chodzić będzie w nim o ekologię. Chodzi o interesy o charakterze polityczno-militarnym - mówił w Elblągu prezes PiS Jarosław Kaczyński.

Prezes PiS Jarosław Kaczyński odwiedził w środę Elbląg. Przyjechał tam w towarzystwie ministra gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej Marka Gróbarczyka i wziął udział w konferencji poświęconej budowie kanału przez Mierzeję Wiślaną. W jej trakcie zarówno prezes, jak i minister Gróbarczyk wskazywali, że budowa kanału przez mierzeję jest konieczna ze względów geopolitycznych.

- To niezwykle ważny argument na rzecz budowy kanału. Wschodnia granica UE, NATO, która jest w 100 proc. kontrolowana przez stronę rosyjską, to rzecz niedopuszczalna - oświadczył minister Gróbarczyk. - Dowiedzieliśmy się, że Rosja będzie protestować przeciw tej inwestycji z powodów ekologicznych. Chciałem skierować apel do wszystkich organizacji środowiskowych, żeby nie były traktowane instrumentalnie. Wiemy, że jest to dość powszechna praktyka działania, używania takich argumentów i takich działań, które skutecznie mogą zablokować inwestycję.

Gróbarczyk stwierdził, że argumenty ekologów dotyczące negatywnego wpływu inwestycji na środowisko, "w zasadzie w obecnej sytuacji geopolitycznej mogłyby być pominięte".

Jarosław Kaczyński: Chodzi o interesy polityczno-militarne i utrzymanie pewnego statusu Polski

W tym samym duchu wypowiedział się Jarosław Kaczyński.

- Budując ten kanał, pokazujemy, że jesteśmy państwem do końca suwerennym. Będzie zewnętrzne przeciwdziałanie, ale nikt nie uwierzy, że chodzić będzie w nim o ekologię. Chodzi o interesy o charakterze politycznym, polityczno-militarnym, a także o utrzymanie pewnego statusu Polski - mówił Jarosław Kaczyński.

- Polska za czasów PRL-u, a niektórzy uważali, że także później, nie mogła wybudować tego kanału, nie mogła zapewnić sobie możliwości żeglugowych, bo po prostu Rosjanie się na to nie zgadzali. Wracamy do przedsięwzięcia bardzo ważnego z punktu widzenia Elbląga, z punktu widzenia wielu gmin wokół Elbląga, całej tej ziemi, ale także przedsięwzięcia, które wpisuje się w szerszy obraz, szerszy projekt naszej polityki społecznej i gospodarczej. Zawsze mówiliśmy, że Polacy powinni mieć równe szanse niezależnie od tego, gdzie się urodzili, gdzie żyją, że trzeba prowadzić politykę zrównoważonego rozwoju.

Ogłoszono przetarg na projekt kanału

Kilka dni temu Urząd Morski w Gdyni ogłosił przetarg na projekt kanału oraz raportu oddziaływania inwestycji na środowisko. Wykonawca będzie miał 1,5 roku na przygotowanie szeregu dokumentów. Mają one kosztować 1,5 mln euro.

Budowa kanału ma ruszyć pod koniec 2018 r. Kanał przez Mierzeję Wiślaną ma zostać wybudowany we wsi Nowy Świat w gminie Sztutowo. Ma mieć 1,1 km długości, do 80 m szerokości i 5 m głębokości. Koszt jego budowy rząd ostatnio szacował na 880 mln zł. Inwestycja ma być sfinansowana z budżetu państwa. Budowa ma się zakończyć w 2022 r.

Zniszczymy ostatnie duże dzikie rzeki UE. Jeśli rząd zrealizuje swoje pomysły, Odra, Warta, Wisła i Bug, jakie dziś znamy, przestaną istnieć - alarmują naukowcy

Rząd chce, by polskie rzeki stały się częścią europejskiego systemu transportu śródlądowego. Plany na lata 2016-30 przewidują regulację oraz zwężenie koryt i pokawałkowanie ich zaporami (tzw. kaskadyzację).

Na początku marca prezydent Andrzej Duda ratyfikował „Europejskie porozumienie o głównych śródlądowych drogach wodnych o znaczeniu międzynarodowym”. Umowa zobowiązuje sygnatariuszy do utrzymywania korytarzy rzecznych w co najmniej czwartej klasie żeglowności – koryta należy pogłębić do przynajmniej 2,5 m.

PiS chce wpuścić rzeki w kanał

– Dzisiaj transportu wodnego w Polsce w zasadzie nie ma. A jest tańszy niż drogowy i nieporównanie bardziej ekologiczny – argumentował prezydent. Dzięki porozumieniu sieć żeglugi śródlądowej ma liczyć 27 tys. km i połączyć porty w ponad 37 krajach. W Polsce mają to być odcinki trzech dróg wodnych. E30, poprzez m.in. Odrę i Dunaj, zepnie Świnoujście z Bratysławą. E40 Wisłą, Bugiem i Dnieprem połączy Gdańsk z Odessą. A polska część E70 – przez Wartę, Noteć i Kanał Bydgoski – zleje Odrę z Wisłą i połączy Rotterdam z Kłajpedą.


Drogi wodne w Polsce, które mają stać się częścią europejskiej sieci żeglugi śródlądowej CC

Czy regulowanie rzek oznacza ich betonowanie?

Obrońcy przyrody i naukowcy są tym pomysłem przerażeni. – Jego realizacja oznacza zniszczenie polskich rzek. Są za małe i za płytkie, więc trzeba je będzie przekopywać i przegradzać – uważa dr Przemysław Nawrocki, biolog i pracownik WWF Polska, od lat specjalizujący się w gospodarce wodnej. – Wielkie rzeki Europy Zachodniej, a także Ukrainy i Rosji niosą kilku-, a nawet kilkudziesięciokrotnie więcej wody niż Wisła. Te na Zachodzie dawno uregulowano, ich przyroda w dużej mierze została zrujnowana. Unicestwimy kilkadziesiąt rejonów chronionych, w tym objętych programem Natura 2000.

Rząd tłumaczy swój plan m.in. ochroną przeciwpowodziową. Już w 2016 r. uczeni z Komitetu Biologii Środowiskowej i Ewolucyjnej PAN w liście do premier Beaty Szydło oraz ministra gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej Marka Gróbarczyka podkreślali, że „celów tych nie spełnia regulacja rzek, ale ich renaturalizacja”.

Argumenty? Utrzymanie poziomu wód gruntowych, poprawa mikroklimatu i podtrzymywanie różnorodności biologicznej. „Warto również zauważyć, że wiele krajów podjęło tak poważne przedsięwzięcia jak demontaż zapór” – piszą uczeni.

Tragedia polskich rzek. Pogłębiamy je, oczyszczamy, otaczamy wałami - bez sensu

Dlaczego prezydent zachwala budowę dróg śródlądowych w Polsce jako projekt ekologiczny? – Ktoś wprowadził go w błąd – uważa Nawrocki. – Z wyliczeń Romana Żurka, profesora Instytutu Ochrony Przyrody PAN, wynika, że częściowe przeniesienie transportu kontenerów z polskich dróg na polskie rzeki ograniczy emisję CO2 ledwie o 1,5 proc. Sensowniejsze byłoby przeniesienie tirów na tory – dodaje. A naukowcy z Komitetu Biologii Środowiskowej i Ewolucyjnej PAN przypominają, że od początku lat 90. udział transportu kolejowego w Polsce spadł z ok. 60 do 18 proc.

Skąd rząd chce wziąć gigantyczne sumy na regulację rzek i utrzymanie ich żeglowności, a więc coroczne pogłębianie koryt? Część z 80 mld zł zamierza uzyskać z pożyczek i funduszy UE. Czy jednak Unia zechce płacić za niszczenie rzek, do których ochrony w ramach programu Natura 2000 nas zobowiązała?

Elektrownie wodne - nawet ekolodzy nie mówią im całkowicie nie, tylko, że chcą, aby te były budowane przede wszystkim na małych rzekach - Wisła to nie jest miejsce na ich budowę, bo mówimy o środkowym i dolnym biegu rzeki, gdzie nanoszony z gór materiał szybko zamula zbiorniki i powoduje z nich dodatkową emisję dwutlenku węgla (rozkładający się materiał biologiczny w zbiorniku, gdzie woda nie płynie, a stoi). Na małych rzekach i w górnym biegu rzek taki efekt jest mniejszy i szkody ekologiczne są potencjalnie mniejsze.

Natomiast żegluga lansowana w obecnej postaci to jest jakiś ekonomiczny absurd i wcale ekologiczne argumenty nie są tu kluczowe. Po prostu, aby zbudować drogi wodne w proponowanym kształcie trzeba by wyburzyć większość mostów na Wiśle i zbudować od nowa - ten sam towar spokojnie i szybciej można także przewieźć pociągami po istniejącej już sieci kolejowej. I wreszcie w Wiśle i Bugu oraz na Odrze nie ma po prostu tyle wody, aby dało się tam pływać barkami IV klasy i wypełnić kanały wodą..