Na pewno trzeba rozluźnić zabudowę, żeby sprostała wzmożonemu ruchowi, żeby było gdzie parkować. Z tego samego powodu miasta muszą trochę zejść pod ziemię - potrzebne są przejścia i parkingi.

Centra handlowe prawie jak Orliki

W Warszawie działa 12 wielkich galerii handlowych, najwięcej w kraju. Na pewno przybędą jeszcze dwie. Ale ambicję posiadania choćby jednej takiej galerii mają także mniejsze miasta. "Bo to prestiż i powiew wielkiego świata". Dlatego kierują się tam teraz głównie inwestorzy


Centra handlowe wysypało w całej Polsce. Będą mieli w czym wybierać mieszkańcy Aglomeracji Śląskiej. Nowe centrum handlowe powstaje w Gliwicach. Dwie nieduże galerie będą w centrum Zabrza. W Katowicach nowe centrum - obok nowego dworca, a rozbudowywana Silesia Center będzie jednym z największych takich obiektów na Śląsku. W tyle nie zostaje Kraków, Wrocław i Łódź. W stolicy, gdzie jest już 12 galerii, planuje się kolejne, na pewno w Wilanowie oraz na Ursynowie.

Eksperci oceniają, że coś się jeszcze zmieści we wschodniej części miasta.

Pierwsze schody ruchome w mieście

Ale teraz na celowniku są głównie miasta od 50 do 250 tys. mieszkańców, jak Białystok, Rzeszów, Lublin, Olsztyn, czy Płock. Mniejsza Łomża będzie miała aż dwie galerie handlowe, w kolejce ustawiają się Puławy, Stalowa Wola, Ostrów Wielkopolski i Chełm. - W mniejszych miastach będzie większość z 36 powstających galerii - mówi Agnieszka Tarajko-Bąk z firmy analitycznej Jones Lang LaSalle Poland. Jej zdaniem dla mniejszych miast takie centrum to wielkie wydarzenie, prestiż i powiew wielkiego świata. - Otwarcie galerii w Przemyślu reklamowano, że są w niej pierwsze ruchome schody w mieście - podkreśla.

Mniejsze miasta choćby nawet chciały, to raczej nie zablokują takich inwestycji. - Młodzież lubi się ubierać w modnych sklepach. Przyjeżdżają do nas też klienci z Litwy i obwodu kaliningradzkiego - widzi zalety nowej galerii w Suwałkach, Jarosław Filipowicz z tutejszego urzędu. Samorządowcy chwalą też nowe miejsca pracy (więcej niż w małych sklepikach, których ponoć tak wiele z powodu konkurencji nie pada). W Ełku na Mazurach galeria jest dopiero w planach. - Z badań wynika, że aż 80 proc. naszych mieszkańców i tych z okolicznych miejscowości jej chce. Bo teraz jeżdżą blisko 100 kilometrów do Białegostoku lub do Kowna i Wilna. Takie miejsca podnoszą atrakcyjność miasta i przyciągają inwestorów oraz nowych mieszkańców - zachwala inwestycję prezydent Ełku Tomasz Andrukiewicz.

Teraz centra budowlane

Czy jednak inwestorzy nie przeholowali? Czy galerie nie zaczną świecić pustkami, zwłaszcza w mniejszych miastach, gdzie mieszkańcy są mniej zasobni? Przecież w ponad 100-tysięcznym Płocku są już cztery centra, w tym aż trzy obok siebie.

Zapytaliśmy o rentowność płocką Galerię Wisła. W biurze zarządcy obiektu zapewniono nas (co oczywiście nie dziwi), że nie ma problemów z brakiem klientów, właścicieli sklepów nie narzekają. - Rzeczywiście, w Płocku stworzył się handlowy region. Jak widać galerie sobie radzą. Choć może nie osiągają świetnych wyników - ocenia Agnieszka Tarajko. Podkreśla, że inwestorzy zanim wybudują galerię badają zamożność mieszkańców, a w Płocku nieźle płaci rafineria.

Galerii wysypało też w Białymstoku, są trzy, a kolejne trzy w planach. Urszula Sienkiewicz z białostockiego ratusza: - Analizy rynku prowadzą inwestorzy i oni oceniają ryzyko. Jak widać, Białystok jest nadal miejscem atrakcyjnym i przyjaznym dla inwestorów z sektora handlu i usług. Brakuje nam jeszcze wyspecjalizowanych obiektów z artykułami sportowymi, artykułami motoryzacyjnymi czy dużych marketów budowlanych.

Takich inwestycji pożąda też Kraków. - Miasto w planach zagospodarowania określa, które tereny można przekazać pod inwestycje. Nie powinny kolidować jedynie z zabytkowym centrum miasta i obszarami, które są szczególnie cenne dla mieszkańców, jak np. Błonia - podkreśla Monika Chylaszek, rzeczniczka prezydenta Krakowa.

Trzeba mieć gdzie chodzić

A może po blisko 20 latach ekspansji hipermarketów i centrów handlowych Polacy się już nimi znudzili? Co prawda parkingi dwóch największych galerii w Polsce - Manufaktury w Łodzi i Arkadii w stolicy - są wciąż pełne. Ale zdaniem dr. hab. Tomasza Nawrockiego, socjologa z Uniwersytetu Śląskiego, nawyki Polaków się zmieniają. Przynajmniej w deklaracjach. - W moich badaniach Polacy mówili, że wolą iść do parku niż do centrum handlowego. Ale nowopowstające centra, to inna sprawa. Tam jest efekt świeżości i ludzie chcą je odwiedzać - tłumaczy Nawrocki.

W Rybniku, gdzie otwarto dwa obiekty niedaleko Rynku, ludzie siedzą nie tylko na zakupach, ale też na Rynku. Inaczej jest jednak w Katowicach. Bo choć mieszkańcy deklarują, że wolą spacery, to nie ma gdzie tam chodzić, więc siedzą a handlowych alejkach. - Galerie zazwyczaj wysysają życie z centrów miast. To problem Poznania, czy Łodzi. W stolicy życie wróciło na Krakowskie Przedmieście po remoncie - podkreśla Nawrocki.

Podobne zakusy tylko utrzymane w większej tajemnicy są wobec Osiedla Przyjaźń

Podmiejskie życie: coraz drożej. Najwięcej za benzynę

600 zł miesięcznie musi wydać na paliwo pracujący w stolicy mieszkaniec Serocka, Góry Kalwarii czy okolic Mińska Maz Jazda starym samochodem z silnikiem Diesla pochłonie nawet 300 zł więcej - obliczają eksperci nieruchomości
Jak wynika z kalkulacji przeprowadzonych przez serwis Oferty.net wydatki ponoszone na dojazdy do pracy samochodem pochłaniają coraz większą część domowych budżetów. Mieszkaniec miejscowości położonej w promieniu 25-30 km od granic Warszawy (około 40 km od centrum) musi pokonać miesięcznie ok. 1,5 tys. km i wydać na dojazdy ok. 800 zł, a to stanowi blisko ćwierć średniego warszawskiego wynagrodzenia netto (3336 zł). Jeżeli doliczymy do tego koszty utrzymania samochodu - drobne naprawy, sezonową wymianę opon, płyny, koszty ubezpieczenia - oraz pobierane na znacznej części obszaru Warszawy opłaty parkingowe to okaże się, że codzienne dojazdy do pracy pochłaniają nawet 1/3 średniej pensji.

W jeszcze trudniejszym położeniu są mieszkańcy bardziej oddalonych od stolicy miast i miejscowości. Miesięczny koszt samego paliwa na dojazdy do Warszawy z Garwolina, Pułtuska czy Siedlec przekracza obecnie 1 tys. zł. Mieszkający w Siedlcach, a pracujący w Warszawie posiadacz mniej ekonomicznego auta z silnikiem wysokoprężnym wyda na olej napędowy ponad 2200 zł. Do tego przez rok pokona za kierownicą ponad 45 tys. km, a zatem trasę dłuższą niż wynosi obwód kuli ziemskiej!

Tak wysokie, a do tego stale rosnące, koszty dojazdów stawiają pod znakiem zapytania sensowność ich ponoszenia i skłaniają do szukania tańszych rozwiązań. Ponieważ znalezienie zatrudnienia bliżej miejsca zamieszkania często jest zadaniem niesłychanie trudnym lub wprost niemożliwym, alternatywą staje się przeprowadzka w pobliże obecnego miejsca pracy. Dlatego zarówno w Warszawie, jak i w innych miastach Polski stanowiących regionalne ośrodki zatrudnienia, wciąż przybywa chętnych zarówno na zakup jak i na wynajem mieszkań. Po okresie mody na zakup i wyprowadzkę do domu pod miastem, za sprawą wysokich cen paliw, trend się odwraca; to mieszkanie w mieście jest znowu modne, a przy tym tańsze i wygodne. - mówi Marcin Drogomirecki z serwisu oferty.net.

Kryzysu brak

Drugą przyczyną, która zachęcała władze miasta do takiego rozwiązania są przepisy umożliwiające wznoszenie nowych budynków mieszkalnych w odległości nie większej niż 500 metrów od najbliższego przystanku komunikacji miejskiej. Dzięki mostowi pomiędzy wieżami wymogi te spełni także południowy budynek.