zm.org.pl

Myślę, że dobrze czerpać z doświadczeń Szwecji i Norwegii. Nie jest bowiem tak, że organizacje odzysku się z założenia nie sprawdzają. Warto prześledzić stan obecny oraz nadchodzące zmiany w tych krajach. W Szwecji producenci przejęli organizacyjną i finansową odpowiedzialność za zbiórkę odpadów opakowaniowych, która realizowana jest poprzez gniazda recyklingu. Do 2025 r. muszą jednak wprowadzić systemy zbiórki bezpośrednio z gospodarstw domowych. W Norwegii natomiast zbiórkę odpadów opakowaniowych prowadzą gminy, które otrzymują dofinansowanie od organizacji odzysku. Rząd norweski zdemonopolizował ostatnio rynek, ale postawił wysokie warunki uzyskania licencji: organizacja odzysku musi regularnie zbierać odpady na terenie całego kraju w zakresie wszystkich opakowań, na które otrzyma zezwolenie, oraz składać coroczne sprawozdania, osobno dla opakowań komercyjnych i osobno dla opakowań z gospodarstw domowych.

W obu krajach, w zakresie opakowań po napojach, producenci prowadzą zbiórkę w jednostkach handlowych w ramach systemu kaucyjnego. Taki system jest pełnym wdrożeniem ROP – wprowadzający pokrywa bowiem 100 proc. kosztów zbiorki. Co ciekawe, norweski system kaucyjny nie jest obligatoryjny. Motywacją producentów i importerów do zbiórki jak największej liczby opakowań po napojach jest perspektywa uiszczenia opłaty w wysokości ok. 50 eurocentów za każdą niezebraną sztukę opakowania do poziomu 95 proc. Ten sam instrument fiskalny z powodzeniem zastosowała Finlandia.

Poza odpadami po napojach, których zbiórka przekracza 85 proc., wyzwaniem w krajach skandynawskich jest niski poziom zbiórki opakowań z tworzyw sztucznych. W nowych systemach stosowanych już przez połowę norweskich gmin opakowania te zbierane są razem z frakcją resztkową, a ich wydzielanie ma miejsce w gminnych sortowniach centralnych. Dzięki tej metodzie norweskie gminy segregują ponad 65 proc. zbywalnych na rynku opakowań z tworzyw.